ÖLÇEKLER
Genel Plan (Resim 01): Panoramik ya da bir yeri tanıtıcı, kalabalık bir ortamı tamamıyla alarak, konuya genel bakış.
Boy Plan (Resim 02): Baş üstünde boşluk ve ayakaltında boşluk bırakın. Ama ayakaltındaki boşluk, baş üstündekinden daha az olmalıdır.
Amerikan Plan(Resim 03): Diz altı. (Ama ayak bileğinden kesmeyin!)
Diz Plan (Resim 04): Diz üstü. (Tam dizden sakın kesmeyin.)
Bel Plan (Resim 05-06): Bacakların bitim noktasının biraz altı ve ya üstüdür.
Göğüs Plan (Resim 07): Dirseklerin üstü. Bu fotoğrafta olduğu gibi bakış yönüne doğru bir boşluk olmalı.
Omuz Plan (Resim 08): Kolların başladığı yerden değil göğsün üzerinden.
Baş Plan (Resim 09): Bir miktar boyun gözükerek baş. Alından ve çeneden, altlı üstlü kesilen bir şekli de vardır. Baş üstünde boşluk bırakmadan yapılan çekimler baskı altında bir insan ifadesi vermek içindir.
Amors Plan (Resim 10-11): Konuyu, bir kişinin omzunun üstünden (omuzu kadrajın ön planında görerek) çekmek.
Resim 10 (16×9)
Resim 11 (4×3)
Yakın Plan (Resim 12): Vücuttan bağımsız olarak bir uzvun görüntülenmesinde; “El Yakın, Ayak Yakın, Göz Yakın” gibi tabirler kullanırız. “El Detay, Ayak Detay” da denir. Objelerde de kullanılan bir tabirdir. “Çay bardağı, kapı kolu, kül tabağındaki sigara yakın” gibi…
Ayrıca “yakınları almak, çekmek” gibi bir tabir de duyabilirsiniz. Bu da örneğin bir drama çekiminde genel planda çekilmiş bir sahnenin repliklerini bir de, daha yakın ölçeklerde (bel, göğüs, baş, omuz gibi) çekerken kullanılan bir tabirdir.
Makro Plan (Resim 13-14): Bu bir objektifin adıdır aslında. Konuya çok yaklaşmak, çok detaylı ele almak için kullanılan bir objektifin adı… Bu objektifle yapılan çekimlere de adını verir Sineğin kanadı, yapraktaki damla gibi…
Resim 13
Resim 14
Görüldüğü gibi eklem yerlerinden kesilmez, sakat gibi olur, göz bunu bilir ve rahatsız olur.
Bakış yönüne doğru, başın arkasından daha fazla bir boşluk bırakılır.(Bakış boşluğu.) Ancak kadraja arkadan girecek biri varsa arkada boşluk bırakılır.
Bunlara plan yerine boy çekim, baş çekim de denir. Türkiye’deki kullanım böyledir.
Amerikan terminolojisinde tabirler daha farklıdır:
Extreme Long Shot (ELS): En geniş çekim
Long Shot(LS): Genel çekim (boy gibi)
Medium Shot(MS): Orta ölçek(bel gibi)
Close Up(CU): Göğüs, omuz, baş planlar…
Extreme Close Up(ECU): Çok yakın, göz çekim gibi.
Over the Shoulder Shot (OSS) : Amors, omuz üstü çekim.
Kadrajımızın içindeki kişi sayısı da belirleyicidir. “Tekli, ikili, üçlü Çekim” ler gibi…
“KOMPOZE ETMEK…”
Üç tane küp düşünün. Bunları nasıl yerleştirirdiniz? Üçünü yan yana yerleştirirseniz üç tane kare yüzey gibi olacaklardır. Ama önden arkaya doğru resmin içine derinlik vererek yerleştirirseniz hem objelerin hacimleri ortaya çıkar, hem de resim üç boyutlu gibi olur.
Bu tür bir yerleştirmeye “alan derinliği” yapmak denir. Böyle bir yerleştirmede seyirciye en yakın duran yerdeki obje, konuda ağırlık noktasıdır. Ya da netlik objelerin hangisindeyse konu odur. (Netliği gezdirme: mezo pan.)
Siz makinenizi böyle dik tutmayın. Çünkü bir gün şaşırıp hareketli görüntü çekmek için de öyle tutarsınız maazallah! Her şey tepetaklak olur kadrajınızda
Resimde Simetri:
Çerçeve içinde simetriden kaçının. Altın kesim denilen 5/3 ‘lük oran simetriden kesinlikle daha iyidir.
Büyük ressamların yaptığı natürmort tabloları hatırlayın. Asla resim kendi içinde kendini tekrarlamaz. Meyve dolu tabağın içindeki meyveler ya da tabağın iki yanına düşmüş meyveler, aksesuarlar, simetrik olmayacak şekilde dağıtılır.
Simetri:
Resmin ya da görüntünün katlandığı varsayıldığında; objelerin, unsurların üst üste gelmesi.
Altın Kesim:
Leonardo, Dürer gibi düşünür sanatçılar, ressamlar insan vücudu ve yüz kesitleri arasındaki farkı inceleyerek, orantılayarak altın oran hakkında birçok şemalar çizerek varlığını ispatlamışlardır. Kabuklu deniz hayvanlarının, bitkilerin bu ilahi oran ölçü ve düzenine -değişmez kanuna- göre gelişmekte olduğunu ispatlamışlardır.
Altın oran beş köşeli yıldızın kenarlarının, Pisagor tarafından birbirine orantılandırılmasından esinlenerek formüle edilmiştir. Geometrik olarak düzgün beşgen pentagonun içine çizilen beş uçlu yıldızın kendi kenar doğruları orantılanır ve şu değer çıkar:
1,618 ki bu altın orandır!
Objemizi AKRD dikdörtgeninin (ki bu da altın dikdörtgendir) tam ortasına değil de BC doğrusu üzerine yerleştirirsek daha güzel bir sonuç elde ederiz.
www.sagusad.org/sayfa/altinoran.htm
Bu siteden altın oranla ilgili daha geniş bilgi edinebilirsiniz.
Resim, heykel, mimari, fotoğrafçılık ve sinema… Aynı estetik kanunlara tabi sanatlar. Bu oranları gözümüz, doğuştan itibaren bilir. O yüzden dikkate alınmalıdır. Sinema TV bölümü Güzel Sanatların bir bölümüdür ve yakın zamana kadar resim imtihanından geçerek girilirdi.
Eğer kameramanlık konusunda uzmanlaşmak istiyorsanız, mesela görüntü yönetmeni olmak istiyorsanız (director of photography !) resimle mutlaka ilgilenmelisiniz.
Benim size tavsiyem, bol bol büyük ressamların resimlerine, fotoğraf sanatçılarının fotoğraflarına bakmanız, fotoğraf ve resim sergilerini gezmeniz olacak. Mesela portre çalışmalarına dikkat edin ve ileride sunucularla yapacağınız anons çekimlerini düşünün… Baş boşluğu bakış boşluğuna dikkat edin. Bu bir egzersizdir!
Ressamın konuyu nasıl yerleştirdiğine ve fondaki renkle konudaki rengin ahengine veya kontrastlığına, değişik ışık anlayışlarına bakın. Aranızda yorumlar yapın. Birinizin gördüğünü öbürünüz görmemiş olabilir.
Fotoğraf çekin, mümkünse makineniz otomatik olmasın!
Yazar Hakkında
Defne ILGAZ
Latest posts by Defne ILGAZ (see all)
- OKU - 27 Mart 2023
- ABSÜRT - 25 Ocak 2023
- MİTLER VE ÇOCUKLAR - 25 Aralık 2022
- NE COĞRAFYA AMA! - 23 Kasım 2022
- BÜYÜK PATLAMAYA DOĞRU - 20 Kasım 2022
Devam...
GÖL ÇOCUKLARI
TOTAL’DE ve AB’DE BİRİNCİ!
FİLM